درمان خارش و سوزش شدید به علت عفونت قارچی واژن

عفونت واژن یا واژینیت، بیماری است که تمام بانوان در طول زندگی دست کم چند بار با آن دست و پنجه نرم می‌کنند. این عفونت در سنین باروری یعنی از سن بلوغ تا یائسگی شایع ‌تر است. دو نوع میکروب (تدافعی و بیماری زا) در واژن بانوان وجود دارد. میکروب‌های تدافعی از دستگاه تناسلی در برابر عفونت‌ های بیماری ‌زا دفاع می‌ کنند. میکروب‌های بیماری ‌زا‌ بالافاصله پس از تضعیف یا نابود شدن میکروب های تدافعی شروع به فعالیت کرده و عفونت نمایان می شود.

عفونت قارچی واژن چیست؟

علت بروز عفونت قارچی واژن نوعی قارچ است. بیش از 90 درصد از عفونت های قارچی واژن توسط گونه ای قارچ که کاندیدیاز آلبیکنس نامیده می شود بروز می کند. این قارچ می تواند بدون علائم و نشانه های خاص در واژن مادران سالم نمایان شود. در حقیقت، این قارچ در 20 تا 50 درصد واژن زنان وجود دارد. از میان رفتن تعادل مخمر و باکتری باعث بروز عفونت در واژن خواهد شد.

علائم عفونت قارچی واژن

علائم و نشانه های عفونت قارچی واژن عبارتند از :

• ترشحات واژنی که معمولا سفید و خاکستری رنگ، بی بو و غلیظ هستند.
• خارش شدید واژن
• مقاربت دردناک
• سوزش ادرار
• متورم، دردناک و قرمز شدن واژن
• خارش در ناحیه‌ی واژن؛
• احساس درد در شرایط عادی؛
• قرمزی واژن؛
• وجود جوش در ناحیه‌ی واژن.

یکی دیگر از نشانه‌های مهم این بیماری، ترشحات واژینال به رنگ خاکستری مایل به سفید است. این ترشحات در برخی از افراد پنیری‌شکل و در برخی دیگر رقیق و آبکی هستند.

هرچه درمان عفونت قارچی بیشتر به تأخیر بیفتد، نشانه‌های آن شدیدتر خواهد شد

علل بروزعفونت قارچی واژن

باکتری مفیدی به نام لاکتوباسیلوس در واژن زندگی می‌کند که از رشد و نموِ نوعی قارچ موسوم به کاندیدا (که نوعی میکروارگانیسم طبیعی در ناحیه‌ی واژن است) جلوگیری می‌کند. در صورت بهم ریختن تعادل در نسبت این قارچ و باکتری‌ مفید واژن، باکتری نمی‌تواند وظیفه‌اش را به‌خوبی انجام دهد؛ درنتیجه، رشد بیش‌ازحد قارچ، باعث بروز نشانه‌های عفونت قارچی واژینال می‌شود.

به عنوان مثال، وقتی باکتری های طبیعی و محافط توسط آنتی بیوتیک ها یا داروهای ضد فشار خون از بین می روند، مخمر می تواند با حمله به بافت های واژن آن را عفونی کند. عفونت واژن می تواند در زنانی که داروهای سرکوب کننده سیستم ایمنی بدن مصرف می کنند یا شیمی درمانی می شوند نیز بروز کند. سایر عواملی که احتمال بروز عفونت قارچی واژن را افزایش می دهند عبارتند از:

• دیابت
• بارداری
• داروهای خوراکی ضد بارداری
• استفاده کردن از اسپری های خوشبو کننده واژن
• سیستم ایمنی ضعیف
• عادات غذایی بد (مانند مصرف زیاد غذاهای حاوی شکر)
• عدم تعادل هورمونی در دوران قاعدگی
• استرس
• کمبود خواب
• مصرف زیاد آنتی‌بیوتیک‌ها (آنتی‌بیوتیک مقدار لاکتوباسیلوس را در واژن کاهش می‌دهد)

بانوان سرطانی و دیابتی که شیمی درمانی شده و داروهای مختلف مثل استروئید مصرف می کنند بیش از دیگران در معرض ابتلا به این نوع عفونت قرار دارند. خطر بروز عفونت قارچی واژن در بانوان باردار و افرادی که داروهای ضد بارداری خوراکی مصرف می کنند نیز بسیار زیاد است. مصرف آنتی بیوتیک ها نیز تعادل میان قارچ و باکتری های واژن را به هم ریخته و احتمال بروز عفونت را به شدت افزایش می دهد. پوشیدن لباس زیر پنبه ای که میزان رطوبت واژن را کم می کند احتمال بروز عفونت را کاهش می دهد.

تشخیص عفونت قارچی واژن

تشخیص عفونت قارچی بسیار ساده است. در مرحله‌ی اول، معمولا پزشک درمورد سابقه‌ی ابتلا به عفونت قارچی و حتی سایر بیماری‌های منتقله‌ی جنسی سؤال می‌کند. در مرحله‌ی بعد، پزشک لگن، دیواره‌ی واژن، رحم و همچنین ناحیه‌ی اطراف آنها را معاینه می‌کند.

گاهی پزشک با توجه به مشاهدات، ترشحات واژن را جمع‌آوری می‌کند و به آزمایشگاه می‌فرستد. معمولا این کار برای زنانی که به‌طور مداوم دچار عفونت قارچی می‌شوند یا عفونت‌‌شان با درمان‌های معمول بهبود نمی‌یابد، انجام می‌شود.

پیشگیری از عفونت قارچی واژن

تقریبا همه‌ی ما می‌دانیم که پیشگیری بهتر از درمان است. شما می‌توانید با رعایت نکات ساده‌ای که در ادامه آمده است، از ابتلا به عفونت قارچی واژن جلوگیری کنید . بسیاری از زنان قادرند تا دلیل عفونت قارچی‌شان را پیدا کنند. مثلا برخی از آنها می‌دانند که پس از مصرف آنتی‌بیوتیک دچار خارش یا قرمزی واژن می‌شوند. به تغییرات رفتار بدن‌تان دقت کنید. اگر بتوانید دلیل عفونت را بفهمید، می‌توانید از عود احتمالی آن در آینده جلوگیری کنید.

به دلیل این که این نوع عفونت در مادران سالم نیز بروز می کند، پیشگیری کردن از آن تقریبا غیر ممکن است. با این وجود، با اجرای توصیه های زیر می توان احتمال بروز این نوع عفونت را کاهش داد:

• رژیم غذایی مناسب
•  مصرف ماست یا مکمل‌های حاوی باکتری لاکتوباسیلوس
• پوشیدن لباس‌هایی از جنس الیاف طبیعی مانند کتان، پنبه و ابریشم
• شستن لباس‌ِ زیر در آب گرم
• استفاده از محصولات بهداشتی مرغوب و تعویض به موقع آنها

مواردی که هرگز نباید انجام بدهید:

• پوشیدن شلوارهای تنگ، جوراب‌شلواری، لباس‌های تنگ یا ساق‌های چسبان
• استفاده از دئودورانت یا تامپون‌ها و پدهای معطر
• نشستن با لباس‌های نمدار و مرطوب، به‌ویژه مایو
• نشستن در وانِ آب داغ یا دوش گرفتن با آب داغ
• استفاده از دوش واژینال جهت تمیز کردن واژن
• استفاده از خوشبو کننده های شیمیایی واژن

درمان عفونت قارچی واژن

برای درمان این نوع عفونت باید به پزشک متخصص زنان و زایمان مراجعه کرد. در صورت بروز علائم و نشانه های مختلف مانند ترشحات سفید و خاکستری رنگ، خارش، سوزش، قرمز شدن، درد و ... پزشک پیش از انتخاب نوع درمان و تجویز دارو باید از وجود عفونت قارچی واژن مطمئن شود. پزشک متخصص زنان و زایمان برای تشخیص دقیق تر، نمونه ای از ترشح واژن را به آزمایشگاه می فرستد تا از وجود قارچ اطمینان حاصل کند.

عفونت قارچی تنها با مصرف داروهای ضد قارچ درمان می شود. ترکیب دارو درمانی و درمان های هومیوپاتی برای کنترل و درمان عفونت قارچی واژن موثر هستند. داروهایی که برای خرید نیازی به نسخه پزشک ندارند، برای درمان هومئوپاتی این نوع عفونت ایده آل هستند.

پزشک می‌داند که کدام نوعِ درمان برای عفونت شما بهتر است.

عفونت‌های ساده

معمولا پزشک برای درمان عفونت‌های ساده، مصرف کرم ضدقارچ، پماد، قرص یا شیاف را برای یک تا سه روز توصیه می‌کند. برخی از این داروها عبارتند از:

• بوتوکونازول
•  کلوتریمازول (لوتریمین)
• میکونازول (مونیستات)
• ایتراکونازول (ترازول)
• فلوکونازول (دیفلوکان)

اگر پس از مصرف این داروها، علائم عفونت را مشاهده کردید (مثلا دو ماه بعد)، حتما مجددا به پزشک مراجعه کنید.

عفونت‌های پیچیده

در صورتی که نشانه‌های عفونت قارچی شدید یا پیچیده را داشته باشید، پزشک‌تان در موارد زیر حتما درمان شما را آغاز خواهد کرد:

• داشتن قرمزی، تورم و خارش شدید که سبب ایجاد زخم یا پارگی در بافت واژن شود
• ابتلا به عفونت قارچی بیش از چهار بار در سال
• عفونت ناشی از انواع قارچ کاندیدا به جز کاندیدا آلبیکنس
•  بارداری
• ابتلا به دیابت کنترل‌نشده یا داشتن سیستم ایمنی ضعیفی
• ابتلا به ایدز

برای درمان عفونت قارچی شدید، می‌توان از روش‌های زیر استفاده کرد:

• استفاده از کرم، پماد، قرص یا شیاف واژینال به مدت ۱۴ روز
• استفاده از فلوکونازول (دیفلوکان) به مدت ۲ یا ۳ روز
• استفاده از فلوکونازول (دیفلوکان) یک بار در هفته و به مدت ۶ هفته یا استفاده از داروهای ضد قارچ موضعی به مدت طولانی

درصورتی‌ که عفونت قارچی‌تان طی مدت کوتاهی مجددا عود کند، ممکن است همسرتان نیز به این بیماری مبتلا باشد. بهتر است از او بخواهید تا برای معاینه به متخصص زنان مراجعه کند. استفاده از روش‌های ایمنی و پیشگیری‌کننده درهنگام آمیزش جنسی از اهمیت زیادی برخوردار است.

داروهای خوراکی که به صورت قرص یا کپسول در دسترس قرار دارند توسط پزشک تجویز می شوند. فلوکونازول دارویی است که اکثر قریب به اتفاق پزشکان آن را برای درمان این نوع عفونت تجویز می کنند. مصرف این نوع دارو عوارض جانبی زیر را به همراه دارد:

• سردرد
• درد غیر طبیعی
• حالت تهوع

درمان عفونت قارچی واژن در بارداری

عفونت قارچی واژن در بارداری متداول است. مادران باردار بالافاصله پس از مشاهده علائم و نشانه های عفونت باید به پزشک مراجعه کنند تا داروهای مناسب (پماد و شیاف) دریافت کنند.

M.S.