»خشکی واژن« یکی از اختلالات رایج در میان زنان مسن و گاهی هم زنان جوان است. درد، ناراحتی و گاهی خون ریزی در طی رابطه جنسی یکی از مشکلات عمده این نوع از بیماری محسوب می شود.
خشکی واژن عارضه ای است که بیشتر خانم های یائسه را درگیر خود می کند و علت عمده آن کمبود ترشح هورمون استروژن در تخمدان هاست . خشکی واژن نیز مانند تمام بیماری های دیگر ابتدا باید علت بوجود آمدن را پیدا کنیم و سپس یک درمان مناسب به بیمار پیشنهاد دهیم مخصوصا اگر خشکی واژن با درد در هنگام نزدیکی همراه باشد چرا که در صورت تشخیص اشتباه این عارضه به تدریج بدتر می شود. تغییرات هورمونی که یکی از مهم ترین دلایل ابتلا به خشکی واژن است همچنین کاهش سطح استروژن یکی دیگر از عوامل خشکی واژن محسوب می شود . در زمان یائسگی، قبل از یائسگی، بعد از زایمان و در طول دوران شیردهی کاهش سطح استروژن منجر به خشکی واژن می شود. شیمی درمانی و پرتودرمانی اندام های لگنی خانم ها نیز، ممکن است باعث افت سطح استروژن واژن شود.
مصرف داروها در ابتلا به این عارضه بی تاثیر نیست مخصوصا داروهای ضد احتقان، سرماخوردگی، آسم، آلرژی درصد ابتلا را بالا می برد و باعث خشکی اندام های داخلی بدن می شوند همچنین خانم هایی که فیبروم رحمی و بیماری آندومتریوز دارند و یا برخی از خانم ها که قرص های ضدبارداری و ترکیبات پروژسترون مصرف می کنند نسبت به خانم های دیگر بیشتر درگیر این بیماری می شوند البته لازم به ذکر است یکی از مهم ترین فاکتور های خطر در خشکی واژن از نظر متخصصین مصرف دخانیات است .
گاهی اوقات خشکی واژن ناشی از پایین بودن تمایلات جنسی است علاوه بر آن برخی از خانم ها نسبت به مواد شیمیایی موجود در صابون های عطردار ، دئودورانت ها ،عطرها نیز حساسیت دارند لذا باید در استفاده از موارد دقت داشته باشند .تحقیقات نشان داده است عوامل روانی و فیزیولوژیکی مانند استرس و اضطراب نیز، باعث کاهش میل جنسی و در نهایت کاهش ترشحات واژینال و خشکی واژن می شود.
لباس زیرتنگ و شلوارهای تنگ نپوشند ، ورزش را در برنامه روزانه خود حتی برای چند دقیقه جای دهند ، میوه و سبزیجات تازه در برنامه غذایی خود داشته باشند ، تامپون واژن مصرف نکند و مهم ترین توصیه به خانم ها و البته زوج ها این است که روابط جنسی منظمی را داشته باشند تا از بسیاری از بیماری ها در امان باشند .
علائم
نازک شدن مخاط واژن، خشکی، سوزش، خون ریزی بعد از نزدیکی ، عفونت ادراری ، ترشحات مکرر، سوزش ادرار از شایع ترین علائم ابتلا به این عارضه محسوب می شوند لازم به ذکر است خانم هایی که به از نزدیکی دچار خون ریزی می شوند سریعا باید به متخصص زنان مراجعه کنند چرا که این علامت ممکن است علامت سرطان رحم باشد .
درمان
متخصص زنان برای درمان خانم هایی که دچار خشکی واژن هستند لوبریکاتور واژینال را تجویز می کنند و می تواند از لوبریکاتورهای بر پایه آب (water-based) استفاده شود. از مصرف صابون های عطردار و لوسیون های حاوی اسانس ، دئودورانت ها در اطراف نواحی حساس واژینال به هیچ عنوان استفاده نشود علاوه بر آن می توان از هورمون های خوراکی ، کرم های استروژن و قرص های استروژن برای بهبود این بیماری استفاده کرد . نکته مهمی که در اینجا وجود دارد این است که خانم هایی که درگیر این عارضه نسبتا شایع هستند نباید به هیچ وجه خود درمانی کنند چرا که در درمان خشکی واژن گام اول تشخیص و علت پیدایش این بیماری است و خود سرانه از هورمون های خوراکی برای درمان استفاده نکنند چرا که متخصص زنان به افرادی که مشکلات کبدی دارند هورمون های خوراکی تجویز نمی کنند .